Rights in property: हिंदू विवाह कायद्यांतर्गत, पत्नीला तिच्या पतीच्या संपत्तीत काही विशिष्ट हक्क असतात. जर पती जिवंत असेल, तर पत्नीला घरात राहण्याचा आणि कुटुंबाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी पतीच्या संपत्तीचा वापर करण्याचा अधिकार आहे. पतीच्या मृत्यूनंतर, हिंदू उत्तराधिकार कायद्यानुसार (Hindu Succession Act, 1956) पत्नी ही “कायदेशीर वारसदार” म्हणून ओळखली जाते आणि तिला पतीच्या संपत्तीचा समान वाटा मिळतो.
पत्नीला तिच्या पतीच्या संपत्तीवर “जिवंत असताना” थेट मालकी हक्क नसतो. मात्र, जर पती कुटुंबातील एकमेव कमावता असेल, तर पत्नीला घर चालवण्यासाठी, मुलांच्या शिक्षणासाठी किंवा कुटुंबाच्या गरजांसाठी पतीच्या उत्पन्नाचा वापर करण्याचा कायदेशीर अधिकार आहे. यासाठी ती न्यायालयात दावा करू शकते.
पतीच्या संपत्तीत पत्नीचा किती अधिकार असतो संपूर्ण माहिती येथे क्लिक करून पहा
जर पतीच्या नावावर मालमत्ता असेल आणि त्याने वसीयत केली नसेल, तर हिंदू उत्तराधिकार कायद्यानुसार पत्नीला समान वाटा मिळतो. उदाहरणार्थ, जर पतीच्या मागे पत्नी, मुलं आणि आई-वडील असे वारसदार असतील, तर पतीच्या संपत्तीचे समान चार भाग केले जातात.
जर पतीने वसीयत तयार केली असेल, तर वसीयतेत नमूद केल्यानुसार संपत्ती वाटली जाते. अशा परिस्थितीत, पत्नीला वसीयतेत तिच्या हक्कानुसार मिळणारी संपत्ती मिळते. जर वसीयत नसली, तर कायद्यानुसार पत्नीला समान वारसा मिळतो.Rights in property
मुस्लिम कायद्यांतर्गत (Sharia Law), पत्नीला पतीच्या संपत्तीचा ठराविक वाटा मिळतो. जर पतीच्या मागे मुलं असतील, तर पत्नीला 1/8 हिस्सा मिळतो; जर मुलं नसतील, तर ती संपत्तीच्या 1/4 भागाची हक्कदार असते. मुस्लिम कायदा पतीच्या जिवंतपणी पत्नीला संपत्तीचे हक्क देत नाही.
ख्रिश्चन आणि पारसी कायद्यानुसार (Indian Succession Act, 1925), जर पतीच्या मागे वसीयत नसेल, तर पत्नीला संपत्तीचा 1/3 भाग मिळतो आणि उर्वरित 2/3 भाग मुलं किंवा इतर वारसदारांमध्ये वाटला जातो. जर मुलं नसतील, तर पत्नीला संपूर्ण संपत्ती मिळते.
पत्नीला पतीच्या घरात राहण्याचा आणि मूलभूत गरजा भागवण्यासाठी संपत्तीचा वापर करण्याचा अधिकार आहे. जर पतीने पत्नीला घराबाहेर काढण्याचा प्रयत्न केला, तर ती न्यायालयात तक्रार दाखल करू शकते. या कायद्यामुळे पत्नीला सुरक्षित निवासाचा अधिकार मिळतो.
जर पतीने पत्नीला दुर्लक्षित केले किंवा तिला आर्थिक आधार दिला नाही, तर ती न्यायालयात दावा दाखल करू शकते. न्यायालय पतीला कुटुंबाच्या गरजा भागवण्यासाठी संपत्तीचा एक भाग पत्नीला देण्याचा आदेश देऊ शकते. तसेच घटस्फोटाच्या प्रकरणात, पत्नीला पतीच्या संपत्तीतून निर्वाह भत्ता (alimony) मिळू शकतो.Rights in property
